Onlangs heeft de Eerste Kamer een wetsvoorstel aangenomen dat de vergoeding van affectieschade regelt. De wetswijziging zal per 1 januari 2019 ingaan. Voor veel verzekeraars is deze wetswijziging een aanleiding om de premies te verhogen. Maar wat houdt de wetswijziging nu precies in?
Wat is affectieschade
Affectieschade is immateriële schade. Dat wil zeggen dat de schade niet objectief in geld is uit te drukken. De term affectieschade heeft betrekking op de emotionele gevolgen van het leed of het overlijden van een naaste. Zo kan er sprake zijn van affectieschade wanneer een partner overlijdt, maar ook wanneer er bijvoorbeeld een partner of een kind invalide raakt. Bijvoorbeeld door een ongeval, een misdrijf of door een medische fout. De affectieschade kan worden geclaimd door de naasten van degene die letsel heeft opgelopen of is overleden.
Wie mogen er claimen
In de oude situatie voor de wetswijziging mocht alleen het slachtoffer zelf smartengeld claimen. Wanneer er iemand overleed, was er geen mogelijkheid voor de nabestaanden om erkenning voor hun leed te krijgen in de vorm van een schadevergoeding. Wel bestond er voor de naasten de mogelijkheid om werkelijke kosten te claimen, bijvoorbeeld de kosten voor de verzorging van een naaste, de kosten van de begrafenis of een vergoeding voor schade door het derven van levensonderhoud.
In de nieuwe situatie krijgen de naasten van het slachtoffer de mogelijkheid om affectieschade te claimen. De in de wet genoemde naasten zijn:
- De echtgeno(o)t(e), partner of levensgezel van het slachtoffer;
- De ouder(s);
- De kinderen;
- Degene met wie het slachtoffer in gezinsverband woonde en waarvoor het slachtoffer de zorg had;
- Enig ander persoon die zo’n nauwe relatie met het slachtoffer heeft dat hij/zij daardoor als naaste kan worden aangemerkt (hieronder kunnen bijvoorbeeld broers en zussen vallen)
Wanneer claimen en hoe werkt het
In de gewijzigde wet staat beschreven dat er bij algemene maatregel van bestuur (AMvB) regels kunnen worden gesteld waarmee nader wordt bepaald wanneer letsel als ernstig en blijvend wordt aangemerkt. Op dit moment is er dus nog geen duidelijke maatstaf bij welk type letsel er affectieschade kan worden geclaimd bij letsel en wanneer niet.
De bedragen die geclaimd kunnen worden, zijn al wel vastgelegd bij AMvB. Deze bedragen liggen op dit moment tussen de € 12.500,- en de € 20.000,-. Omdat deze per AMvB zijn vastgelegd, is het eenvoudig voor de wetgever om daar wijzigingen in aan te brengen mocht daar aanleiding toe zijn. Daar hoeft de wet dan niet voor aangepast te worden.
De claim voor de affectieschade zal moeten worden ingediend bij de aansprakelijke persoon die de schade aan de naaste heeft veroorzaakt. De aansprakelijkheid en de mate van schuld van de veroorzaker wordt volgens dezelfde regels beoordeeld als tot nu toe gebruikelijk. Daar verandert niets aan. Hierbij geldt wel dat de belangen van het slachtoffer zelf altijd voorgaan. Dat wil zeggen dan de rechten van de naasten niet ten koste mogen gaan van het recht op schadevergoeding van degene die het letsel heeft opgelopen.
Als de aansprakelijkheid van de veroorzaker gedekt wordt door een verzekering, valt de affectieschade ook onder de dekking van de verzekering. Deze wetswijziging kan voor verzekeraars aanleiding zijn om de premies voor aansprakelijkheidsverzekeringen te verhogen. De werkelijke impact van deze wetswijziging op de schadelast van de verzekeraars zal nog moeten blijken, maar dat die er zal zijn staat wel vast.
Vanaf welke datum
De gewijzigde wet gaat in per 1 januari 2019 en kent geen terugwerkende kracht. Dat betekent dat de gebeurtenis die heeft geleid tot het letsel of het overlijden van het slachtoffer na die datum moet liggen om in aanmerking te komen voor het claimen van affectieschade.
Auteur
Ruud Bolleboom, Senior specialist Verzekeringstechniek
Bron: www.rijksoverheid.nl