Alternatieven

Ondanks dat de overheid ons allemaal financieel tegemoet is gekomen in november en december, zijn veel mensen op zoek gegaan naar alternatieven om de kosten voor gas en elektra omlaag te krijgen. Als alternatieven kunt u denken aan de thermostaat een graadje lager zetten, ’s avonds gezellig een kaarsje aansteken in plaats van de lamp en het stoken van de open haard of de houtkachel in plaats van het gebruik van de centrale verwarming.

De open haard en de houtkachel

Om in de koude wintermaanden minder energie te verbruiken om het huis warm te stoken, kiezen veel mensen voor stoken in een open haard of houtkachel. Het is gezellig, het geeft heerlijke warmte, en daarmee kunnen de kosten voor gas en elektra flink worden verlaagd.

Voor de veiligheid  is het echter wel van belang dat de open haard en de houtkachel op de juiste manier worden gebruikt. En ook is het heel belangrijk, en vaak zelfs verplicht door de verzekeraar, om het schoorsteenkanaal regelmatig schoon te maken.

Veilig stoken

Met het gebruik van de open haard en de houtkachel als verwarmingsalternatief is dus niets mis, de discussie over het achterblijven van fijnstof in de lucht en de hiermee gepaard gaande gezondheidsrisico’s voor mens en milieu buiten beschouwing latend.

Er wordt wel gekscherend gezegd dat men het 3 keer warm krijgt van het stoken op hout: de eerste keer als de boom moet worden omgezaagd, de tweede keer als de boom in stukken moet worden gehakt en de derde keer als de houtblokken in de kachel worden gestookt.

Gelukkig hoeft u niet zelf meer het bos in om een boom om te hakken en zijn de houtblokken gewoon te koop bij diverse leveranciers. Dit is speciaal voor de open haard of de houtkachel bestemd zuiver en gedroogd hout. Maar ook die houtblokken kosten geld.

Allesbrander

Om ook op deze kosten te besparen, stoken veel mensen andere zaken dan speciaal hiervoor bestemd brandhout. Denk hierbij aan oneigenlijke stookmaterialen als snoeiafval, papier, in stukken gezaagde meubels, oude schuttingdelen of ander tuinhout en zelfs kunststof. De kachel in huis is immers een allesbrander?

De term ‘allesbrander’ is een misleidende term. Een echte allesbrander voor in huis bestaat niet. De overheid en grote afvalbedrijven beschikken over afvalovens die kunnen worden omschreven als allesbranders.

Er zijn voor thuisgebruik wel zogenaamde multi-brandstof houtkachels. Dit zijn kachels waarin naast zuiver stookhout ook kolen of (bruinkool)briketten kunnen worden gestookt. Maar geen andere brandstoffen dan deze.

Grote kans op brand

Deze oneigenlijke ‘stookmaterialen’ zijn niet geschikt voor de open haard of de houtkachel. Sterker nog, andere materialen dan speciaal daarvoor bestemd stookhout, briketten of kolen vergroten de kans op brand aanzienlijk! Bovendien is het verbranden van deze materialen gevaarlijk en slecht voor het milieu.

Brandhout moet schoon en droog zijn, en niet behandeld. Kunststof, geverfd of gebeitst hout en spaanplaat laten bij verbranding reststukjes achter die niet helemaal verbranden, en hierdoor blijft een aanslag achter in het schoorsteenkanaal.

Als die aanslag tijdens het stoken te heet wordt of alsnog vlam vat, ontstaat er brand in het schoorsteenkanaal en dat is vaak de oorzaak van een veel grotere brand aan de woning.

Feit of fabel?

De stelling is: “Brandschade door gebruik van onjuist stookmateriaal is niet verzekerd”.

Een ‘rondje langs de velden’ bij een aantal verzekeraars leert dat die verzekeraars allemaal een uitsluiting in de dekking vermelden dat brandschade veroorzaakt of verergerd door het niet periodiek (meestal eenmaal per jaar) laten reinigen van het rookkanaal of de schoorsteen niet is verzekerd.

Er wordt echter niets vermeld in die polisvoorwaarden over schade die is ontstaan door het gebruik van onjuist stookmateriaal. Hiermee is de stelling dus een fabel. Tips om veilig te stoken ter voorkoming van brand en voor uw gezondheid en die van de omwonenden:

• Gebruik enkel zuiver brandhout dat minstens 2 jaar is gedroogd
• Laat uw schoorsteen minimaal eenmaal per jaar vegen (en bewaar de factuur/bon goed)
• Zorg voor een goedgekeurde en goed functionerende brandblusser in de buurt van de kachel of de open haard
• Zet de luchttoevoer van de kachel volledig open
• Voeg regelmatig kleine hoeveelheden hout toe en sluit de deur van de kachel weer zo snel mogelijk
• Zorg dat de capaciteit van de kachel is afgestemd op de ruimte die deze moet verwarmen
• Gebruik geen oude kachel of oude open haard
• Stook niet bij windstil weer of bij mist
• Steek het vuur alleen aan met aanmaakblokjes of aanmaakhoutjes
• Controleer of uw rook geen dikke witte, blauwe, grijze of zwarte kleur heeft
• Zorg dat de schoorsteen en het rookkanaal nauwkeurig zijn afgestemd op de kachel of de open haard
• Zorg voor een constante aanvoer van frisse lucht in de ruimte waar de kachel of de open haard staat
• Laat het vuur vanzelf uitdoven
• Zorg voor goed werkende rook- en koolmonoxidemelders in de ruimte waarin kachel of de open haard zich bevindt en in de aangrenzende ruimtes
• Houdt een brandende kachel of open haard altijd in de gaten, laat deze niet branden als u niet in dezelfde ruimte bent

Auteur
Gert-Jan Paauw, Specialist Verzekeringstechniek