De gevolgen van faillissement voor de polisdekking

Vaak betekent een faillissement het einde van de dekking onder de polis, maar meestal is dat niet wenselijk. De verzekering kan in dat geval vaak worden omgezet in een uitloopdekking. Hierdoor zijn claims die tegen u worden ingesteld na faillissement, maar binnen de duur van de uitloopdekking verzekerd, mits de vermeende fout binnen de looptijd van de verzekeringsperiode tot de faillissementsdatum is begaan. Een aansprakelijkheidsverzekeraar kan onder omstandigheden zelfs worden verplicht om in onderhandeling te treden met de curator over de uitloopdekking. Een voorbeeld daarvan vormde het faillissement van de Stichting Ruwaard van Puttenziekenhuis. De voorzieningenrechter oordeelde in die zaak dat de aansprakelijkheidsverzekeraar, gelet op de maatschappelijke belangen, de curatoren had moeten wijzen op het ontbreken van een uitloopdekking en opnieuw in onderhandeling moest treden. [1]

In de voorwaarden van de BAVAM-polis valt in artikel 18.2 te lezen wat de gevolgen zijn van een faillietverklaring voor de verzekerde vanaf het moment waarop de faillietverklaring wordt uitgesproken:

18.2 Automatische omzetting
De verzekering wordt automatisch omgezet in een uitloopdekking, voor die periode waarover reeds premie werd betaald:

a) op het tijdstip waarop de faillietverklaring van verzekerde wordt uitgesproken;

De BAVAM-polis voorziet automatisch in een uitloopdekking. Ook kunt u of de curator een verzoek doen om de periode van uitloopdekking te verlengen. U bent als verzekerde in geval van faillissement en surseance van betaling wel verplicht om dit terstond schriftelijk te melden. Dit volgt uit artikel 17.1:

17.1 De verzekeringnemer is verplicht elke wijziging van aard en omvang van de werkzaamheden verbonden aan een in de polis omschreven hoedanigheid, of elke wijziging in de zeggenschap over, of de statuten van de onderneming, terstond schriftelijk aan de maatschappij mee te delen.

Ook in het geval van surseance van betaling eindigt de verzekering. De verzekering eindigt dan op de datum die in de opzegbrief wordt genoemd. De maatschappij zal in dit geval een opzegtermijn in acht nemen van ten minste twee maanden.

Verzekering in stand houden

De taak van de curator is het behartigen van de belangen van de schuldeisers. Naast de behartiging van de belangen van de schuldeisers moet ook rekening worden gehouden met de gerechtvaardigde belangen van de failliete verzekerde. Bij verzekeringen die het persoonlijk belang van de schuldenaar dienen, zoals bij een aansprakelijkheidsverzekering, kan worden gekozen om een uitloopdekking in te kopen. In dat geval moet de verzekerde zelf de premie voldoen. De verantwoordelijkheid voor het nakomen van verplichtingen onder de polis ligt dan bij de verzekerde. 

In sommige gevallen kan het tot de taak van de curator behoren om uitloopdekking te realiseren onder een te beëindigen aansprakelijkheidsverzekering. Relevante punten bij die afweging zijn hierbij of het de curator zelf was die tot beëindiging van de verzekering is overgegaan, in hoeverre de boedel in staat is om zelf de premie voor de uitloopdekking te betalen en in hoeverre de dekking noodzakelijk is.[2] Het verzoek tot het in stand laten van de uitloopdekking moet wel bij ons worden aangevraagd.

De gevolgen van faillissement van verzekerde voor schadeclaims

Een faillissement van een verzekerde heeft ook gevolgen voor de schadelijdende partij. Die partij kan zijn vordering tot schadevergoeding op de failliete verzekerde in principe slechts geldend maken door indiening van zijn vordering tot schadevergoeding bij de curator. De schadelijdende partij moet zijn schadevergoeding dan ontvangen via de boedel. Die partij heeft volgens de wet weliswaar een voorrecht op het door de aansprakelijkheidsverzekeraar uit te keren bedrag, maar hij moet in die situatie dan wel meedelen in de faillissementskosten. Dit kan een vervelende situatie voor de schadelijdende partij opleveren wanneer zijn vordering maar gedeeltelijk of in het uiterste geval helemaal niet wordt voldaan vanuit de boedel. Om deze partij tegemoet te komen, kan de curator de vordering op de aansprakelijkheidsverzekeraar overdragen aan de schadelijdende partij. Overdracht van die vordering is mogelijk via een zogenoemde cessie, maar relevant is dat de dekking onder de polis vervalt indien sprake is van een cessieverbod. Zoals gebruikelijk bij een aansprakelijkheidsverzekering bevat ook de BAVAM-polis een dergelijke uitsluiting in artikel 11.3. Dat artikel luidt als volgt:

11.3 De verzekering biedt geen dekking indien verzekerde zijn aanspraken op de verzekeraar overdraagt of heeft overgedragen aan een derde.

De dekking van de BAVAM-polis vervalt wanneer een verzekerde of de curator de aanspraak door een cessie overdraagt aan de schadelijdende partij.

Conclusie

Wanneer u als makelaar, taxateur, assurantieadviseur of hypotheekbemiddelaar failliet gaat, wordt de BAVAM-polis automatisch omgezet in een uitloopdekking voor de periode waarover al premie werd betaald. Een faillissement of surseance van betaling dient wel onmiddellijk te worden gemeld en een eventuele verlenging van de polisdekking kan alleen op aanvraag plaatsvinden. Wanneer een verzekerde zijn vorderingen op de aansprakelijkheidsverzekeraar overdraagt, is er geen dekking onder de polis. Ik hoop natuurlijk dat u nooit met de hier genoemde situaties te maken zult krijgen, maar als dat onverhoopt toch gebeurt, is het goed om alert te zijn op de gevolgen voor de polisdekking. Met deze bijdrage hoop ik u daarmee meer inzicht te hebben gegeven.

Auteur

Manon den Hartog, BAVAM schade

[1] Rechtbank Midden-Nederland 12 februari 2014, ECLI:NL:RBMNE:2014:507

[2] Rb. Rotterdam 20 januari 2016, ECLI:NL:RBROT:2016:444 en Rb. Rotterdam 20 januari 2016,

ECLI:NL:RBROT:2016:447