Zorgplicht voor werkgevers
Een werkgever dient te zorgen voor een veilige werkomgeving voor zijn werknemers. Doet hij dat niet dan kan hij aansprakelijk worden gesteld op grond van zijn werkgeversaansprakelijkheid (art. 7:658 Burgerlijk Wetboek (BW)). Maar hoe zit dat met een verkeersongeval tijdens het werk? De werkgever heeft immers geen invloed op wat er op de openbare weg gebeurt en kan daar geen voorzorgsmaatregelen treffen zoals hij dat op de werkvloer wel kan. Hoe ver gaat zijn aansprakelijkheid dan?
Arena-arrest
We gaan even een aantal jaren terug in de tijd naar het ‘Arena-arrest’. Hoe zat dat ook alweer?
Tijdens werkzaamheden aan de in aanbouw zijnde Amsterdam Arena vond een eenzijdig ongeval plaats. De bestuurder van een bedrijfsbusje en twee collega’s, die als passagiers in het busje zaten, liepen letsel op. Het letsel van de passagiers werd opgepakt door de WA verzekeraar van het bedrijfsbusje. De bestuurder viel echter buiten de boot omdat de WA verzekering schade aan de bestuurder uitsluit. De bestuurder spande vervolgens een zaak aan om zijn schade op zijn werkgever te verhalen.
In dit Arena-arrest (ECLI:NL:HR:2001:AA9434) besliste de Hoge Raad dat de aansprakelijkheid van de werkgever gebaseerd moest worden op de redelijkheid en billijkheid uit art. 7:611 BW. De redelijkheid en billijkheid brengt met zich mee dat een werknemer in zo’n geval niet met de schade mag blijven zitten. De werkgever moet op basis van 'goed werkgeverschap' zorgen dat zijn werknemers goed verzekerd zijn en had in dit geval dus maar voor een behoorlijke, alles afdekkende, verzekering moeten zorgen.
In reactie op deze uitspraak hebben verzekeraars de zogenoemde WEGAM verzekering in het leven geroepen om te voorkomen dat werkgevers zelf voor dit soort schade op moeten draaien.
Andere verzekeringen
Wanneer andere verzekeringen geen dekking verlenen, kan de WEGAM dus uitkomst bieden.
AVB
Overkomt de werknemer/bestuurder van een motorrijtuig iets tijdens de uitoefening van werkzaamheden voor het bedrijf? Dan is de AVB niet aan te spreken omdat schade met of door motorrijtuigen is uitgesloten van de verzekeringsdekking.
WA
Is de werknemer/bestuurder zelf de veroorzaker van het ongeval, dan valt de schade niet onder de WA verzekering van het motorrijtuig. Schade aan de bestuurder zelf is immers van de WA dekking uitgesloten. Wordt de werknemer door iemand anders aangereden en is deze persoon aansprakelijk, dan kan de schade van de werknemer/bestuurder verhaald worden op de WA verzekering van deze aansprakelijke derde.
In/opzittende verzekeringen
Rijdt een werknemer in zijn eigen voertuig, dan heeft de werkgever geen invloed op de in/opzittende verzekeringen die daarvoor zijn afgesloten. Deze verzekeringen zijn gekoppeld aan het voertuig. De werkgever is geen eigenaar van het voertuig en kan daar dus geen verzekeringen voor regelen.
Als er met motorrijtuigen wordt gereden waarvan de werkgever eigenaar is, heeft deze daar mogelijk een schadeverzekering- of ongevallen inzittenden verzekering voor gesloten die de schade wel dekt. Daarbij kan wel nog sprake zijn van beperkte verzekerde bedragen of alleen uitkering bij blijvende invaliditeit of overlijden.
Wat is er (niet) verzekerd?
De WEGAM biedt dekking voor zowel zaak- als personenschade van de werknemer opgelopen tijdens een verkeerongeval onder werktijd. De verzekeraar kijkt hierbij niet naar wie er aansprakelijk is. Hierdoor kan er vaak snellere schadeafhandeling plaatsvinden.
Woon-werkverkeer valt niet onder het werkgeversrisico en valt in de regel niet onder de WEGAM. Er zijn echter verzekeraars die een uitgebreide WEGAM dekking aanbieden waarbij woon-werkverkeer wel meeverzekerd is of kan worden.
De dekking geldt zowel voor schade ontstaan wanneer een werknemer in zijn eigen motorrijtuig rijdt als wanneer er in een motorijtuig van de werkgever wordt gereden. Zolang het ongeval maar plaatsvindt tijdens uitoefening van werkzaamheden voor het bedrijf.
Het betreft een secundaire dekking. Dus als er al een andere verzekering is die schadevergoeding biedt, zal die verzekering voorgaan op de WEGAM.
De dekking is alleen voor werknemers. Bestuurders/passagiers die zich in het voertuig bevinden en die geen werknemer zijn, vallen niet onder de dekking. Het is dus aan te raden voor die groep een andere passende verzekering te regelen zoals een schadeverzekering of ongevallen inzittenden verzekering.
Een voorbeeld
Yuri en Petra hebben al jaren een goed lopende bistro. Door de coronacrisis en het sluiten van hun restaurant hebben zij besloten maaltijden te gaan bezorgen. Omdat het niet om grote hoeveelheden gaat, hebben zij zich niet aangesloten bij een bezorgdienst. Hun restaurantmanager, Bart, is fervent kitesurfer en heeft een bestelbusje. Hij biedt aan om daarmee te helpen met het bezorgen van de maaltijden. Het busje heeft Bart volledig casco verzekerd.
Yuri en Petra vragen hun assurantieadviseur of zij nog verzekeringen moeten regelen wanneer zij op deze manier maaltijden gaan bezorgen. De adviseur adviseert om aanvullend op hun AVB een WEGAM te sluiten voor het risico dat Bart wat overkomt tijdens het bezorgen van de maaltijden. Zij gaan hiermee akkoord. Nog geen twee maanden later raakt Bart tijdens het bezorgen door gladheid in de slip en botst tegen een lantaarnpaal op. Bart loopt daarbij letsel op aan zijn arm en er zit een flinke deuk in de bumper van zijn bestelbusje.
Voor het letsel kan nu een beroep worden gedaan op de WEGAM van Yuri en Petra. De cascoverzekeraar van Bart vergoedt de schade aan de bumper. Bart heeft een eigen risico van € 250,- en valt terug in schadevrije jaren. Ook hier heeft de WEGAM van Yuri en Petra iets voor in de voorwaarden opgenomen. Het eigen risico van Bart wordt vergoed en tevens het verlies aan korting wegens schadevrij rijden gedurende twee jaar.
Tot slot
Verrichten werknemers voor het bedrijf werkzaamheden waarbij zij gebruik maken van motorrijtuigen? Dan is het dus wenselijk om te kijken of aanvullend een WEGAM verzekering afgesloten moet worden. Met name als werknemers met hun eigen voertuigen rijden en er niet bekend is welke verzekeringen zij daar zelf voor hebben afgesloten.
Denk ook niet alleen aan personenauto’s en bestelbusjes die zakelijk gebruikt worden, maar ook aan andere motorrijtuigen zoals bromfietsen en zakelijk gebruikte e-bikes. Voorkom dat bij schade blijkt dat u een en ander niet goed geregeld heeft en u zelf voor de schade van een werknemer op moet draaien.
Auteur
Willem Jonkman, Senior Specialist verzekeringstechniek