De elektrische fiets is in 2006 door toenmalig minister van justitie Donner vrijgesteld van een verplichte WA verzekering. Een goedbedoelde actie gericht op de volwassen gebruiker van de toen nog “stoffige” elobike. De minister heeft de enorme opmars van de elektrische fiets niet aan kunnen zien komen en al helemaal niet het zakelijk gebruik daarvan. Wie had 13 jaar geleden kunnen inschatten dat de elektrische fiets een uitstekende vervanger van de bezorgbrommer zou zijn?
Er zijn nu twee soorten elektrische fietsen op de markt te onderscheiden:
E-bike | Speed-pedelec | |
Trapondersteuning | Ja | Ja |
Meetrappen | Ja | Eventueel |
Snelheid trapondersteuning | tot 25 km/uur | Tot 45 km/uur |
Max vermogen elektromotor | 250 Watt | 4 000 Watt |
Minimum leeftijd bestuurder | NVT | 16 jaar |
Rijbewijs | Geen | AM (brommer) |
Kenteken | Geen | Geel (vanaf 1-7-2017) |
Regels | Fiets | Bromfiets |
Helm | Nee | Ja |
Verplichte verzekering | Nee | WA |
De maaltijdbezorg-branche lijkt dus inmiddels de voordelen van met name de e-bike gevonden te hebben. Het besef van de risico’s voor maaltijdbezorgers kan echter nog een stuk beter.
“Zeker twee keer per week is een maaltijdbezorger betrokken bij een verkeersongeluk”. Dat blijkt uit cijfers die de onderzoeksredactie van RTL Nieuws heeft verzameld. “In Nederland rijden naar schatting zo’n 20.000 maaltijdbezorgers rond op fietsen, elektrische fietsen, scooters, brommers en in de auto. Per jaar bezorgen zij 100 miljoen maaltijden. Het aantal ongelukken dat hen overkomt, lijkt op basis van de telling door de onderzoeksredactie toe te nemen”.
En lang niet al die ongelukken worden gemeld. De inspectie SZW, de vroegere arbeidsinspectie, maakt zich zorgen en gaat extra controles uitvoeren. Ook bij de bedrijven die gebruik maken van maaltijdbezorgers ligt de verantwoordelijkheid om hun medewerkers te wijzen op de gevaren en het voorkomen van ongevallen. Daarnaast is de staat van onderhoud van de e-bikes erg belangrijk voor de veiligheid van de bezorgers.
Onlangs kwam ook in het nieuws dat in Duitsland en België de elektrische fietsen al veelvuldig worden opgevoerd. Deze (nog) hogere snelheid zal de verkeerveiligheid niet ten goede komen. Op dat punt is dus nog veel winst te behalen in het wijzen op de gevaren.
Volgens de wet is er (nog) geen verzekeringsplicht voor elektrische fietsen met een maximale snelheid tot 25 km/uur, dus voor de e-bike. Deze fietsen worden echter wel als “motorvoertuig” gezien.
Hierdoor kan er onduidelijkheid ontstaan over de verzekeringsdekking die voor deze voertuigen geldt.
Aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren (AVP)
Wordt er bij particulier gebruik met een e-bike schade veroorzaakt waarvoor de bestuurder van de e-bike aansprakelijk is, dan valt dit doorgaans onder de dekking van de AVP. Schade veroorzaakt tijdens zakelijk gebruik is uitgesloten van de AVP dekking.
Wet aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen (WAM)
De WAM geeft aan voor welke voertuigen een verzekeringsverplichting geldt. Voor de speed-pedelec is deze verplichting er wel, maar voor de e-bike niet.
Aansprakelijkheidsverzekering voor bedrijven (AVB)
Verzekeraars hebben in 1964 al een niet-bindende bedrijfsregeling opgesteld (circulaire nr. L-64/12 en ook circulaire MOT-L-97/15, AAA-97/06). Hiermee werd beoogd een spiegelbeelddekking aan te brengen tussen een AVB en een WAM verzekeringsdekking. Het begrip spiegelbeelddekking houdt in dat de dekkingen door middel van in- en uitsluitingen zo op elkaar zijn afgestemd dat een risico onder de ene verzekering is gedekt en onder de andere verzekering is uitgesloten. De WAM is een verplichte verzekering voor motorrijtuigen en dus, wordt – om dubbele dekking te voorkomen – in een AVB schade met of door motorrijtuigen uitgesloten.
Voor wat betreft de e-bike gaat deze spiegelbeelddekking nu niet helemaal op. Onder de WAM is er geen verzekeringsplicht maar onder de AVB is schade veroorzaakt met of door motorvoertuigen ook uitgesloten. Alleen de schade veroorzaakt met motorvoertuigen die van de ondergeschikten zelf zijn, en voor werkzaamheden voor het bedrijf worden gebruikt, zijn bij sommige verzekeraars wel ingesloten op de AVB (als daarvoor geen andere verzekering geldt). Voorwaarde is dus wel dat de werkgever niet zelf de eigenaar of houder (huurder) van dat motorrijtuig is.
Indien een bezorger, met een e-bike van het bedrijf, iemand aanfietst waarbij schade ontstaat, zal de AVB van de onderneming geen dekking bieden en kan het dus gebeuren dat het slachtoffer niet bij een verzekeraar voor verhaal terecht kan. Het slachtoffer heeft dan de mogelijkheid om de bezorgdienst persoonlijk aansprakelijk te stellen. Die aansprakelijkstelling kan dan aardig in de papieren lopen.
Het is dus van belang om bij zakelijk gebruik van de e-bike altijd goed te onderzoeken welke verzekeringsdekking er geldt en indien nodig (en mogelijk) een aanvullende verzekering te sluiten. Binnen de Vereende kennen wij ook de uitsluiting voor motorvoertuigen op de AVB. Wel bieden wij bedrijven de mogelijkheid de e-bikes, waarvan zij eigenaar zijn, doormiddel van een losse aansprakelijkheidsverzekering (WA) te verzekeren. Neem hiervoor contact op met onze acceptatie afdeling.
Auteurs
Jeff Groen, Acceptant
Willem Jonkman, Senior specialist Verzekeringstechniek